Ochrona własności intelektualnej zawartej w nazwie marki powinna być istotnym elementem strategicznym ekspansji międzynarodowej. Marka coraz częściej przyczynia się do komercyjnego sukcesu firmy, ponieważ odróżnia Ciebie i Twój produkt od konkurencji oraz pozwala przyciągnąć zainteresowanie. Przedsiębiorcy często uważają rejestrację znaku towarowego za jedyną formę ochrony marki. Jest to oczywiście rozwiązanie niezbędne, ale warto pamiętać, że nie jedyne – prostym i tanim sposobem na szybkie zabezpieczenie marki za granicą będzie zarejestrowanie odpowiedniej domeny narodowej.
Zanim przejdziemy do argumentów przemawiających za rejestracją domeny zagranicznej, przyjrzyjmy się najpierw procesowi rejestracji znaków towarowych.
Rejestracja znaku towarowego w UE
Zamierzasz prowadzić działalność w więcej niż jednym państwie Unii Europejskiej? Możesz zarejestrować wspólnotowy znak towarowy (CTM – Community Trade Marks), który zapewnia ochronę w całej UE. Wspólnotowe znaki towarowe są rejestrowane w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (OHIM) w Alicante i zapewniają właścicielowi znaku ochronę we wszystkich państwach członkowskich UE na podstawie tylko jednego zgłoszenia. Marek Porzeżyński, prawnik specjalizujący się we własności intelektualnej, donosił jednak niedawno na łamach INN Poland, że z dniem 23 marca 2016 roku wspólnotowy znak towarowy ma zostać zastąpiony przez znak towarowy Unii Europejskiej. Czy nowa nazwa pociąga za sobą rzeczywiste zmiany? OHIM będzie się teraz nazywał EUIPO (Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej) i zmianie ulegnie wysokość opłat za rejestrację znaku. Nowe stawki nie będą jednak znacząco odbiegały od dotychczasowych, co oznacza, że cały proces nadal będzie dla przedsiębiorcy dość kosztowny.
Jak podaje Marek Porzeżyński:
„Zgłoszenie do ochrony znaku towarowego (do 3 klas towarów) kosztowało 1050 eur (900 eur jeżeli zostało dokonane elektronicznie). Od marca koszt zgłoszenia będzie obejmował jedynie jedną klasę towarów i będzie nieznacznie mniejszy od dotychczasowego kosztu obejmującego 3 klasy – 1000 eur (850 eur jeżeli zostało dokonane elektronicznie). Zgłoszenie ochrony dla drugiej klasy wyrównuje już koszty gdyż zostało wycenione na 50 eur. Każda następna klasa to koszt 150 eur, co znacznie zwiększy ogół wydatków w przypadku złożonych znaków towarowych lub oznaczeń danej marki.”
Międzynarodowa rejestracja znaku towarowego
Jeżeli zgłosiłeś lub zarejestrowałeś już swój znak towarowy w innej części świata, to w ramach Porozumienia Madryckiego o Międzynarodowej Rejestracji Znaków Towarowych możesz się ubiegać o rejestrację znaku towarowego we wszystkich krajach członkowskich Związku Madryckiego. Porozumienie zostało ratyfikowane przez wiele krajów na całym świecie, w tym przez większość państw europejskich, USA, Japonię, Australię, Chiny, Rosję oraz w październiku 2004 r. przez Unię Europejską jako taką. Protokół madrycki oferuje właścicielom znaków towarowych możliwość ochrony ich znaków towarowych w wielu krajach poprzez wypełnienie tylko jednego zgłoszenia bezpośrednio w krajowym lub regionalnym urzędzie ds. znaków towarowych. Nad stosowaniem w/w porozumienia czuwa Biuro Międzynarodowe Światowej Organizacja Własności Intelektualnej („WIPO”) z siedzibą w Genewie.
Przejdźmy teraz do opłat związanych z międzynarodową rejestracją znaku towarowego. Na początek Urząd Patentowy RP pobiera stosowną opłatę w wysokości 600 zł. Do tego doliczyć trzeba opłaty uiszczane bezpośrednio na konto WIPO a związane już ze zgłoszeniem znaku we wskazanych państwach. W tym przypadku zgłoszenie do ochrony znaku indywidualnego (do 3 klas towarów) kosztuje 912 franków szwajcarskich (ponad 800 eur), a znaku wspólnego (do 3 klas towarów) – 1699 franków szwajcarskich (ponad 1500 eur).
Należy również pamiętać o tym, że proces rejestracji znaku towarowego jest czasochłonny i może trwać nawet 1-2 lata.
Znak towarowy a domena
Celem tego artykułu nie jest oczywiście zniechęcenie przedsiębiorcy do rejestracji znaku towarowego za względu na wysokie koszty bądź czasochłonność procesu. Celem jest uświadomienie, że rejestracja znaku towarowego nie jest jedynym rozwiązaniem i powinna iść w parze z rejestracją odpowiedniej domeny narodowej. Niektórym firmom wydaje się, że jeśli już mają zarejestrowany znak towarowy to ich marce nic nie grozi. Błąd. Niestety cybersquatting jest nadal bardzo powszechnym zjawiskiem, co w praktyce oznacza, że ktoś tylko czeka na możliwość zarejestrowania domeny, która zawiera nazwę Twojej firmy. Po co? Aby móc Ci ją później słono odsprzedać…
Przykładów takich sytuacji nie trzeba szukać daleko. Jak tylko Google powiadomił o utworzeniu firmy matki o nazwie Alphabet i wykupił dla niej domenę abc.xyz, zanotowanych zostało ponad 20 tys. rejestracji domen, którymi Google mógłby być potencjalnie zainteresowany, np. googlefiber.xyz albo googledocs.xyz. Jednym słowem, każdy chce w Internecie zarobić – nie pozwól, żeby zarobili kosztem Twojej marki.
Odzyskanie domeny
Pamiętaj, że nawet jeśli zarejestrowałeś znak towarowy, a nie zabezpieczyłeś domeny odpowiednio wcześniej, to proces odzyskania domeny w poszczególnych krajach będzie kosztowny i czasochłonny. Dla przykładu podajemy ceny za rozstrzygnięcie sporu domenowego dla kilku domen narodowych:
- .si (Słowenia) – 667,67 EUR (za 1 domenę)
- .uk (Wielka Brytania) – od 200 GBP + VAT do 750 GBP + VAT
Rejestry niektórych domen narodowych, np. .ro (Rumunia), .co (Kolumbia) czy .me (Czarnogóra), przyjęły system rozstrzygania sporów UDRP (Uniform Domain-Name Dispute-Resolution Policy) wprowadzony przez ICANN (Internetowa Korporacja ds. Nadanych Nazw i Numerów). W ich przypadku stosowane są jednakowe stawki w wysokości 1500 USD (1-5 domen, jeden panelista) lub 4000 USD (1-5 domen, 3 panelistów).
Do tych wszystkich kosztów należy oczywiście doliczyć opłaty za pomoc prawną, o którą będziesz musiał zwrócić się do lokalnych prawników, aby reprezentowali Twoje interesy w procesie odzyskania domeny.
Jeśli jednak zarejestrowałeś zarówno znak towarowy jak i domenę, to znak towarowy zabezpieczy Twoje nazwy domen przed próbą ich przejęcia przez inne podmioty w przyszłości.
Najlepszym rozwiązaniem będzie zatem równoległa rejestracja domeny i znaku towarowego. Ze względu na to, że proces rejestracji znaku towarowego może trwać nawet 1-2 lata, nie czekaj na zakończenie procesu, aby zarejestrować domenę. Ryzykujesz wtedy, że Twoja konkurencja Cię ubiegnie i poniesiesz dodatkowe (niepotrzebne) koszty związane z odzyskaniem domeny.
Warto zaznaczyć, że nie we wszystkich przypadkach równoległa rejestracja znaku i domeny będzie możliwa. Niektóre kraje wymagają znaku towarowego do rejestracji domeny, np. Ukraina dla domeny .ua. Znak musi być zarejestrowany, gdyż nazwa rejestrowanej domeny musi być zgodna z nazwą znaku towarowego. Wnioski złożone lub będące w toku nie są wystarczające.
Korzyści płynące z rejestracji domeny
Podkreślmy jeszcze raz, że jeśli Twoja firma zaczęła zagraniczną ekspansję, a nie zabezpieczyła odpowiedniej domeny narodowej to wiedz, że zostawiasz Twojej konkurencji otwarte drzwi, aby nieuczciwie wykorzystała potencjał Twojej marki. Bezpieczeństwo Twojej marki to nie jedyna korzyść z rejestracji domeny narodowej. Zbierzmy zatem wszystkie powody, dla których warto zabezpieczyć odpowiednią firmową domenę podbijając zagraniczne rynki:
Rozpoznawalność i zaufanie
Kiedy już zdecydujesz się na jaki kraj chcesz rozszerzyć działalność, warto wówczas zabezpieczyć nazwę domeny z odpowiednim dla tego kraju rozszerzeniem, na przykład .DE czy .FR. Lokalna końcówka jest rozpoznawalna dla mieszkańców danego kraju i budzi zaufanie. Ponadto, dzięki domenie narodowej Twoja strona znajdzie się w lokalnych wynikach wyszukiwania Google zwiększając szanse na dotarcie do szerszej grupy odbiorców.
Spójna i bezpieczna marka
Zabezpieczenie nazwy domeny w istotnych dla przedsiębiorcy krajach pozwala zbudować spójny wizerunek marki. Jeśli odpowiednio wcześniej zdecydujesz się zarejestrować kilka wariantów firmowej domeny, tym większe szanse, że pożądana nazwa będzie jeszcze dostępna i będziesz mógł promować swoją firmę pod tą samą nazwą na wszystkich rynkach. Przestrogą niech będzie dla Ciebie historia Ebay, które zostało zmuszone wejść na rynek francuski pod domeną Ebayfrance.fr, ponieważ pożądana domena Ebay.fr została zarejestrowana przez konkurenta IBazar Group. Ebay przez rok procesował się, aby odzyskać domenę i udało się to dopiero gdy Ebay kupił IBazar Group za niebagatelną kwotę 100 milionów dolarów…
Niskie koszty i natychmiastowa ochrona
W porównaniu do opłat, które należy uiścić za odzyskanie nieuczciwie zarejestrowanej domeny, rejestracja nawet kilku czy kilkunastu nazw domen to nieduży koszt. Wybierając rejestratora domeny pamiętaj jednak, aby sprawdzić nie tylko cenę rejestracji domeny, ale także jej odnowienia. Niektórzy rejestratorzy kuszą bowiem niską ceną rejestracji albo nawet darmową domeną, a później „nadrabiają” nakładając wysoką cenę za jej odnowienie.
Przekonany?
Jeśli masz w planach ekspansję na konkretny rynek nie czekaj i zarejestruj domenę narodową już dziś – nie tylko zapewni ona Twojej firmie spójność wizerunku, ale również ochroni ją przed cybersquatterami oraz nieuczciwymi działaniami konkurencji.
