Każda firma, niezależnie od jej wielkości, w pewnym momencie stanie przed dylematem związanym z ochroną swojej marki. Im szybciej podejmiemy działania w tym kierunku, tym lepiej – odkładanie tego na później może przynieść więcej problemów niż korzyści. Ochrona prawna marki to temat rozległy, który na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowany, ale już za chwilę przekonasz się, że nie jest to aż tak trudne, jak się wydaje.
Przede wszystkim warto wiedzieć, że nie istnieje przymus prawny chronienia nazwy, logo czy sloganu. Decyzja w tej sprawie leży wyłącznie w rękach przedsiębiorcy – to od jego wyborów zależy, czy zyska przewagę, czy poniesie potencjalne koszty zaniechania. Oczywiście zabezpieczenie marki przed ewentualnymi problemami prawnymi jest zalecane, ale przepisy nie narzucają tego jako obowiązku.
Co ważne, ochrona marki nie musi być kompleksowa od razu – może ograniczać się do rejestracji nazwy czy logo. Dla początkujących przedsiębiorców, którzy na starcie liczą każdy grosz, to dobra wiadomość. W końcu rozwijanie biznesu wiąże się z wieloma kosztami i niepewnością, więc poznanie realnych opłat za rejestrację w urzędzie patentowym pozwoli lepiej zaplanować wydatki i uniknąć niespodzianek.
Jak wygląda proces i koszty rejestracji znaku towarowego w Polsce?
Koszty związane z procedurą rejestracji znaku towarowego najlepiej zobrazować na przykładzie. Wyobraźmy sobie firmę transportową działającą na terenie Polski, która przyjmuje nazwę AlfaOmega Transport (fikcyjna na potrzeby artykułu). Jej właściciel chce zarejestrować nazwę w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej (UP RP). To trafny krok, który jednak wymaga odpowiedzi na dwa kluczowe pytania:
- Czy nazwa AlfaOmega Transport spełnia wymagania odróżniające, aby uzyskać najwyższy poziom ochrony jako znak słowny? Warto dodać, że logo, czyli znak słowno-graficzny, oferuje słabszą ochronę.
- W jakich klasach towarowych należy zgłosić nazwę AlfaOmega Transport? Czy wystarczy klasa 39 obejmująca usługi transportowe, czy warto uwzględnić również klasę 36, dotyczącą pośrednictwa celnego i ubezpieczeń?
Bez jasnych odpowiedzi na te pytania proces rejestracji znaku towarowego nie może się rozpocząć. Warto skorzystać z porady rzecznika patentowego, który pomoże Ci ustalić odpowiednią strategię.
Załóżmy, że właściciel AlfaOmega Transport decyduje się na rejestrację nazwy w klasach 36 i 39. Naturalnie pojawia się pytanie: „Ile kosztuje rejestracja znaku towarowego w urzędzie patentowym?”
Koszty rejestracji znaku towarowego w UP RP
Proces rejestracji znaku towarowego w Urzędzie Patentowym RP wiąże się z opłatami rozłożonymi na dwa etapy.
W pierwszym etapie, podczas składania wniosku, konieczne jest uiszczenie opłaty urzędowej. Dla jednej klasy towarowej przy zgłoszeniu online wynosi ona 400 zł. Każda kolejna klasa towarowa to dodatkowe 120 zł.
Po złożeniu wniosku dokumentacja trafia do analizy przez eksperta urzędowego, który ocenia, czy oznaczenie spełnia kryteria rejestracji. Oznaczenia opisowe, takie jak „EKO MARKET”, zazwyczaj nie mają szans na ochronę. W przypadku pozytywnej decyzji przyznawany jest 10-letni okres ochronny. Decyzja ta pociąga za sobą kolejne opłaty (drugi etap):
- 400 zł za każdy 10-letni okres ochronny dla jednej klasy,
- 90 zł za publikację informacji o znaku towarowym w Biuletynie Urzędu Patentowego.
Dodatkowym kosztem może być wynagrodzenie rzecznika patentowego lub kancelarii patentowej za profesjonalną pomoc w rejestracji.
Na przykładzie firmy AlfaOmega Transport, która zgłasza znak w dwóch klasach towarowych (36 i 39), koszty wyglądają następująco:
- Pierwszy etap: 400 zł za pierwszą klasę + 120 zł za drugą klasę = 520 zł,
- Drugi etap: 400 zł za ochronę w klasie 36 + 400 zł za ochronę w klasie 39 + 90 zł za publikację = 890 zł.
Łącznie rejestracja wynosi 1 410 zł, nie uwzględniając wynagrodzenia rzecznika patentowego.
Jak zabezpieczyć nazwę i logo na poziomie unijnym?
Po poznaniu kosztów rejestracji w polskim Urzędzie Patentowym właściciel firmy AlfaOmega Transport postanowił zabezpieczyć swoją markę także na rynkach europejskich. Krajowe prawo ochronne obejmuje jedynie Polskę, co oznacza, że działalność w innych krajach, takich jak Czechy czy Słowacja, może wiązać się z ryzykiem konfliktów prawnych z właścicielami podobnych znaków towarowych (jeśli takie istnieją).
Aby uniknąć potencjalnych problemów w przyszłości, właściciel chce dowiedzieć się, jakie są koszty unijnej rejestracji w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO). W przeciwieństwie do polskiego urzędu procedura unijna obejmuje jednorazową opłatę, która wygląda następująco:
- 850€ za zgłoszenie w jednej klasie towarowej (przy zgłoszeniu online),
- 50€ za drugą klasę,
- 150€ za trzecią i każdą kolejną klasę.
W przypadku firmy AlfaOmega Transport, która zgłasza nazwę w dwóch klasach towarowych, koszt wynosi 850€ + 50€, czyli łącznie 900€, nie wliczając wynagrodzenia dla rzecznika patentowego.
Decyzja o rejestracji unijnej to krok w stronę bezpieczeństwa marki na europejskim rynku i uniknięcia ewentualnych sporów w przyszłości.
Dlaczego warto zbadać zdolność rejestrową nazwy?
Opłata za złożenie wniosku o rejestrację znaku towarowego jest wnoszona z góry, dlatego przed rozpoczęciem procedury upewnij się, że szanse na pozytywną decyzję są realne. Nierozważne działanie może skutkować nie tylko stratą czasu, ale i kosztów.
Aby zminimalizować ryzyko, dobrze jest zlecić rzecznikowi patentowemu przeprowadzenie oceny zdolności rejestrowej nazwy. Tego typu analiza może być wykonana zarówno w procedurze krajowej, jak i unijnej. Rzecznik zbada istniejące znaki towarowe, które mogą stanowić potencjalne ryzyko, dzieląc je na duże, średnie i małe zagrożenia dla rejestracji danej nazwy.
Dzięki wynikom badania łatwiej podjąć decyzję, czy zgłaszać znak słowny, czy może lepiej wybrać znak słowno-graficzny lub graficzny, by zmniejszyć ryzyko sprzeciwu.
Przeprowadzenie takiego badania warto rozważyć już na etapie wybierania nazwy firmy. Może się bowiem okazać, że na przykład francuski znak towarowy „AlphaOmega” w klasie 39, dotyczącej transportu i spedycji, stanowi przeszkodę dla rejestracji nazwy „AlfaOmega” na poziomie unijnym. W takiej sytuacji rzecznik patentowy może zaproponować skuteczne rozwiązania, by ominąć tę przeszkodę i zabezpieczyć interesy Twojej firmy.
Jeśli potrzebujesz doświadczonego rzecznika patentowego, polecam usługi Mikołaja Lecha, który już wielokrotnie dzielił się swoją wiedzą na moim blogu.
Jak zaoszczędzić na ochronie znaku towarowego?
Istnieją dwa skrajne podejścia do oszczędzania na ochronie marki.
Pierwszym jest całkowite zignorowanie tematu. Niektórzy przedsiębiorcy, zwłaszcza prowadzący mikrofirmy, decydują się na „machnięcie ręką” na kwestie związane z rejestracją znaku towarowego. W przypadku małej, lokalnej działalności taka taktyka może się sprawdzić. Jednak sytuacja zmienia się diametralnie, gdy firma zaczyna działać w e-commerce, gdzie granice państw przestają mieć znaczenie, lub wchodzi na rynki zagraniczne. Wtedy jedno pismo procesowe od właściciela podobnego znaku towarowego może skutecznie zablokować dalsze działania firmy i wygenerować wysokie koszty prawne.
Drugim rozwiązaniem, znacznie bardziej perspektywicznym, jest skorzystanie z programu Fundusz MŚP Ideas Powered for Business. Program ten oferuje dotacje, które pozwalają częściowo pokryć koszty rejestracji znaków towarowych – do wysokości 1 000€. Dotacja obejmuje zarówno ochronę krajową, jak i unijną, co czyni ją atrakcyjną opcją dla firm chcących rozszerzyć działalność na inne kraje.
Więcej informacji o programie znajdziesz na stronie Fundusz MŚP.
Zdecydowanie druga opcja pozwala zwiększyć wartość marki, dając możliwość posługiwania się charakterystycznym symbolem ®. Jednocześnie zapewnia większy spokój właścicielowi firmy, eliminując ryzyko problemów prawnych w przyszłości. Wybór, którą strategię przyjąć, pozostaje jednak w Twoich rękach.
Praktyczne wsparcie w ochronie Twojej marki
Napisałem ten artykuł, aby ułatwić przedsiębiorcom zrozumienie procesu ochrony znaków towarowych i lepiej zaplanować działania, które zabezpieczą ich marki. Wiem, jak ważne jest wsparcie na każdym etapie tego procesu, dlatego zapraszam Cię na Syllabuzz.pl. Na mojej stronie znajdziesz praktyczne wskazówki i pomoc, które pozwolą Ci skutecznie chronić swoją firmę i unikać kosztownych błędów.
Skontaktuj się ze mną – pomogę Ci stworzyć unikalną nazwę dla Twojej firmy, produktu lub usługi, opracować strategię marki oraz przeprowadzić analizę zdolności rejestrowej, aby zapewnić pełną ochronę prawną Twojej marki.
