Jednym z wyzwań stojącym przed przedsiębiorcami jest internacjonalizacja swojego biznesu. Proces ten bowiem może przynieść zarówno ogromne korzyści, jak i przyczynić się do strat finansowych. W przypadku decyzji o umiędzynarodowieniu, ważnym czynnikiem decydującym o sukcesie jest wybór odpowiedniej destynacji ekspansji oraz prawidłowe przygotowanie merytoryczne, między innymi dotyczące kultury biznesowej panującej na danym rynku.
Polskie firmy najczęściej sprzedają swoje produkty do Niemiec, Czech czy Wielkiej Brytanii. Coraz popularniejszym jednak wyborem staje się Rosja, siódmy kierunek (3,15% udziału) polskiego eksportu w 2019 roku.
Główne sektory gospodarki rosyjskiej
Gospodarka rosyjska jest zdywersyfikowana i posiada wiele rozwiniętych sektorów. Jeden z ważniejszych to rolnictwo – Rosja zajmuje miejsca w światowej czołówce, jeśli chodzi o produkcję zbóż (jęczmień, owies, żyto, pszenica), warzyw (ziemniaki, marchew) oraz owoców (maliny). Przedsiębiorcy z branży spożywczej przyczyniają się natomiast do wytworzenia kilkunastu procent całkowitej produkcji przemysłowej. Dzięki rozległym terenom, kraj posiada różnorodne zasoby minerałów i innych bogactw naturalnych, takich jak:
- węgiel,
- rudy żelaza,
- cyna,
- uran,
- srebro,
- platyna.
Duże znaczenie dla rosyjskiej gospodarki ma również przemysł drzewny, maszynowy oraz obronny, jednakże wiodącą gałęzią pozostaje przemysł naftowy.
Eksport ropy przynosi ponad 30% przychodu z całego handlu zagranicznego, a pod względem zasobów gazu, Rosja jest światowym potentatem.
Co eksportujemy – trendy i struktura
Ze względu na odczuwalne w rosyjskim przemyśle opóźnienie technologiczne w porównaniu do państw zachodnich, do kraju sprowadzane są przede wszystkim towary przetworzone. Polska eksportuje do Rosji głównie:
- urządzenia elektroniczne (RTV i AGD),
- maszyny,
- produkty przemysłu chemicznego,
- metale nieszlachetne
- oraz samochody i inne środki transportu.
Jednakże rodzime przedsiębiorstwa z innych branż są również obecne na rosyjskim rynku. Są to między innymi: Wawel, Solidarność (produkty cukiernicze), Reserved, Smyk, Wójcik (artykuły odzieżowe) czy Dominium (gastronomia).
Rosyjskie embargo kontra polski eksport
Jednymi z ważniejszych polskich produktów eksportowanych na rynek rosyjski były również artykuły spożywcze, w tym jabłka. Jednak w odpowiedzi na sankcje unijne, w 2014 roku władze Rosji podjęły decyzję o wprowadzeniu zakazu importowania żywności z określonych kategorii. Embargo zostało nałożone między innymi na:
- mięso (wołowe, wieprzowe i drobiowe),
- ryby,
- owoce,
- warzywa,
- mleko i przetwory mleczne.
W 2019 przedłużono wprowadzony pierwotnie na pięć lat zakaz o kolejny rok. Rosyjskie embargo nie spowolniło jednak polskiego rozwoju gospodarczego i nie wpłynęło negatywnie na bilans handlowy kraju. Przedsiębiorcy zwiększali sprzedaż na dotychczasowych oraz znaleźli nowe rynki zbytu.
Rosyjskie korzyści dla polskiego przedsiębiorcy
Rynek rosyjski jest jednym z najbardziej perspektywicznych dla polskich eksporterów. Ze względu na dużą liczbę ludności (ponad 140 milionów mieszkańców), zapotrzebowanie na produkty, zwłaszcza importowane, jest duże. Dodatkowo, Rosja jako kraj zarabiający na przemyśle naftowym, dysponuje znacznymi środkami pieniężnymi. Te przeznaczane będą najczęściej na zakup zagranicznych towarów elektronicznych, urządzeń i maszyn, na produkcję których Rosja nie jest sobie w stanie sobie pozwolić ze względu na zacofanie.
Wprowadzanie innowacji, inwestycje i modernizacja rosyjskich przedsiębiorstw dodatkowo zwiększy zapotrzebowanie na importowane produkty, a polskie oferty w porównaniu do zachodnich krajów, zwykle są dla Rosjan najkorzystniejsze cenowo.
Wsparcie dla polskich przedsiębiorców eksportujących do Rosji
Polscy przedsiębiorcy mogą ubiegać się o wsparcie finansowe ze strony polskiej na rozpoczęcie działalności na rynku rosyjskim. Jednym z takich dofinansowań był program Go To Brand, który pozwalał firmom z określonych branż na otrzymanie środków na rozpoczęcie działalności za granicą, między innymi w Rosji. Konkurs został jednak zakończony w 2020 roku.
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości uruchomiła kolejny program grantowy – Internacjonalizacja MŚP, celem sfinansowania ekspansji na rynki międzynarodowe (w tym rosyjski) małych i średnich przedsiębiorstw z Polski wschodniej. Pozyskane środki można przeznaczyć na usługi doradcze związane ze stworzeniem modelu biznesowego dostosowanego do wybranego kraju, sfinansowanie udziału w targach, nabycie środków trwałych czy stworzenie materiałów promocyjnych. Nabór rozpoczyna się 4 sierpnia 2020 roku.
Decyzja o ekspansji na rynek rosyjski może okazać się sukcesem dla wielu polskich przedsiębiorstw. Rosja powinna stać się obiektem zainteresowania szczególnie dla producentów szeroko pojętego RTV i AGD, jako że zapotrzebowanie na nie w tym kraju jest duże. Warto jednak ubiegać się o dofinansowanie, które pozwoli na zminimalizowanie kosztów i ewentualnych strat.
