Zjednoczone Emiraty Arabskie (ZEA) posiadają jedną z najbardziej otwartych i umiędzynarodowionych gospodarek świata. Potwierdza to niski odsetek rdzennej ludności, która stanowi zaledwie 17% populacji ZEA. Nie dziwi więc fakt, że ten kraj to największy partner handlowy Polski na Bliskim Wschodzie. W 2019 roku polskie firmy wyeksportowały dobra o łącznej wartości 3,6 mld PLN przy imporcie wartym niecałe 700 mln PLN. Zatem Polska notuje dodatnie saldo wymiany handlowej z ZEA (pokrycie importu eksportem jest równe 519%).
Na atrakcyjność rynku Zjednoczonych Emiratów Arabskich pozytywnie wpływa pogłębianie relacji ekonomicznych z Polską, co potwierdza 5 dwustronnych umów o charakterze gospodarczym:
- o unikaniu podwójnego opodatkowania,
- o wzajemnym popieraniu i ochronie inwestycji,
- o współpracy w komunikacji lotniczej,
- o współpracy gospodarczej,
- o ułatwieniu w handlu i transporcie.
Zatem co powinien wiedzieć polski przedsiębiorca planujący wejście na rynek arabski?
Gospodarka Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Wbrew powszechnej opinii gospodarka i bogactwo Zjednoczonych Emiratów Arabskich nie opierają się wyłącznie na ropie naftowej. Rząd ZEA, świadomy ograniczonych zasobów czarnego złota, sukcesywnie zmniejsza udział przemysłu naftowego w strukturze PKB. Obecnie wydobycie, przetwórstwo i sprzedaż ropy stanowi ok. 50% jego wartości. Emiratczycy stawiają na dynamiczny rozwój innych sektorów, takich jak: turystyka, nieruchomości, usługi finansowe, logistyka i transport oraz produkcja.
Pomimo dywersyfikacji PKB i zmniejszania udziału sektora naftowego, ropa naftowa i gaz nadal stanowią największą część eksportu. Drugie miejsce w sprzedaży za granicę ZEA zajmuje złoto i wyroby złotnicze, biżuteria oraz diamenty. Trzecią co do wielkości grupę eksportowanych dóbr stanowią urządzenia i maszyny elektryczne oraz elektroniczne.
Polski eksport do ZEA
Jak już wspomniano, Zjednoczone Emiraty Arabskie od lat są najważniejszym partnerem gospodarczym Polski na Półwyspie Arabskim. Głównymi dobrami eksportowanymi przez Polaków do ZEA są:
- urządzenia elektryczne,
- urządzenia elektroniczne,
- meble i części do nich,
- produkty przemysłu chemicznego,
- maszyny i urządzenia mechaniczne,
- pojazdy,
- produkty spożywcze.
Na ekspansję na rynek emiracki decyduje się wiele czołowych polskich firm, będących niejednokrotnie liderami w swoich branżach. Są to m.in. Komputronik, Cobex Polska, CCC, Inglot, Multidekor, Comarch, Mokate, AB.
Formy prowadzenia przedsiębiorstwa w Zjednoczonych Emiratach
Planując rozpoczęcie działalności na terenie Zjednoczonych Emiratów Arabskich, przedsiębiorca powinien dokładnie rozważyć wybór nie tylko formy jej prowadzenia, lecz także lokalizację swojego biznesu, która w tym kraju ma duże znaczenie. Na terenie ZEA możliwe są trzy główne rodzaje prowadzenia działalności gospodarczej.
Specjalna strefa ekonomiczna
Pierwszym z nich jest spółka założona w specjalnej strefie ekonomicznej (Free Zone), czyli w jednym z ponad 50 obszarów powstałych po to, aby zachęcić globalny biznes do rozpoczęcia działalności na terenie kraju. Każda strefa ma własną administrację, która oferuje uproszczone procedury i korzyści finansowe dla firm z różnych branż. Z tego powodu poszczególne obszary różnią się między sobą i są od siebie niezależne. Strefy formalnie są poza terenem kraju, co oznacza, że do dystrybucji na lokalnym rynku potrzebny jest tzw. Agent, czyli Emiratczyk lub firma, której właścicielem jest obywatel ZEA. Umowa z Agentem daje mu duże możliwości, gdyż ma on prawo wymagać przyznania mu wyłączności na import danego produktu na lokalnym rynku. Ponadto kontrakt może być trudny do rozwiązania w przyszłości, gdyż emirackie prawodawstwo dla ochrony interesu własnych obywateli utrudnia ten proces, o ile warunki rozwiązania nie są jasno określone. Dlatego należy dokładnie przemyśleć wybór partnera, a następnie starannie przygotować treść umowy.
Sponsor
Firmę można również zarejestrować lokalnie, jako spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (LLC). W tym wypadku należy znaleźć tzw. Sponsora, czyli obywatela Zjednoczonych Emiratów, który będzie posiadał co najmniej 51% udziałów w firmie. W praktyce zwykle Sponsor pełni swą funkcję jedynie formalnie. Nie ingeruje w codzienną działalność firmy, jednak pobiera określoną w umowie opłatę roczną. Wybór Sponsora powinien być przemyślaną decyzją, gdyż powierza się mu większość udziałów w spółce, a jego zmiana w przyszłości jest skomplikowanym procesem. Z drugiej strony może on posiadać cenną bazę lokalnych kontaktów, które mogą pomóc w rozwoju biznesu na rynku Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
Strefa offshore
Ostatnią możliwością jest rejestracja spółki w strefie offshore. Jest to opcja dedykowana podmiotom międzynarodowym, które chcą korzystać z liberalnych praw podatkowych obowiązujących na terenie ZEA, świadomie rezygnując z działalności na rynku lokalnym. Jest to najtańsza i najprostsza forma działalności na terenie Emiratów, często i chętnie wybierana przez duże korporacje szukające optymalizacji podatkowej.
Opodatkowanie działalności gospodarczej w ZEA
Zjednoczone Emiraty uchodzą na świecie za atrakcyjny dla biznesu raj podatkowy. Stawka dla przedsiębiorstw wynosi 0%, z wyjątkiem firm naftowych oraz banków zagranicznych, natomiast cło na towary importowane wynosi 5%. Wyroby określane jako szkodliwe dla zdrowia objęte są akcyzą — napoje energetyczne, tytoń, wyroby tytoniowe, e-papierosy i olejki do nich objęte są stawką 100% ceny detalicznej, a napoje gazowane i słodzone są obłożone stawką 50%.
Od 1 października 2017 roku na terytorium Zjednoczonych Emiratów obowiązuje podatek VAT w wysokości 5%, jednakże nieobjęte nim są produkty spożywcze, lecznicze, edukacyjne, naftowe, rowery i usługi socjalne oraz nieruchomości mieszkalne i usługi finansowe. Warto jest wspomnieć jeszcze o podatku od najmu nieruchomości w wysokości 5% rocznej wartości najmu oraz o podatku od wynajmu nieruchomości komercyjnej, którego stawka wynosi 10%.
Kultura biznesu w Zjednoczonych Emiratach Arabskich
Polski przedsiębiorca planujący ekspansję na rynek Zjednoczonych Emiratów Arabskich powinien być świadomy kultury biznesu kraju. Przede wszystkim należy podkreślić, że Islam wywiera znaczący wpływ na gospodarkę ZEA. Przykładowo, nietaktowne jest planowanie spotkań w okresie Ramadanu, czyli miesięcznego postu w Islamie. Warto również pamiętać, że w kulturze islamskiej dniem wolnym od pracy jest piątek, dlatego sprawy biznesowe oraz urzędowe załatwia się w pozostałe dni tygodnia.
Interesującą kwestią są negocjacje z emirackimi partnerami. W kulturze Bliskiego Wschodu obowiązuje praktyka otwartych drzwi podczas negocjacji. W trakcie prowadzenia rozmów, arabscy biznesmeni potrafią niespodziewanie, bez wyraźnego powodu wyjść z pomieszczenia, a następnie równie nagle wejść z powrotem. Nie jest to jednak oznaka lekceważenia lub niezadowolenia, lecz element kultury, podobnie jak emocjonalne podejście do rozmów oraz stanie w bardzo małej odległości od rozmówcy.
Arabowie nie rzucają słów na wiatr. W muzułmańskim świecie umowy ustne mają taką samą moc wiążącą jak umowy pisemne. Dlatego należy z rozmysłem podejmować zobowiązania wobec partnerów podczas rozmowy, gdyż późniejsze zmiany zobowiązań podczas spisywania umowy zostaną odebrane jako nietakt i brak szacunku.
W kontaktach biznesowych podstawowym powszechnie używanym językiem jest język angielski, zatem nauka języka arabskiego lub zatrudnianie tłumacza nie jest konieczna. Oczywiście mile przyjęte zostanie wręczenie wizytówek przetłumaczonych zarówno na język angielski, jak i arabski.
Expo 2020 szansą na promocję dla polskich firm MŚP
Wystawy światowe są doskonałą okazją promocji dla państw z każdego zakątka Ziemii. Najbliższa wystawa Expo 2020, zostanie zorganizowana w Dubaju, największym mieście Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Pierwotnie miała się zacząć 15 października 2020 roku, lecz z powodu epidemii COVID-19 jej termin został przesunięty na 1 października 2021 roku.
Organizatorzy szacują, że Expo 2020 przyciągnie nawet 18 milionów odwiedzających. Wystawa może być dla polskich firm sektora MŚP świetną okazją promocji na rynku Bliskiego Wschodu.
Polscy przedsiębiorcy zainteresowani aktywnym udziałem w wystawie mogą liczyć na pomoc Polskiej Agencji Handlu i Inwestycji, która za pośrednictwem Zespołu EXPO 2020 Dubai odpowiada za Pawilon Polski na światowej wystawie. Oferta wsparcia obejmuje:
- dofinansowanie udziału bezpośredniego oraz działań promocyjnych,
- promowanie firmy za pośrednictwem Katalogu przedsiębiorców on-line, który będzie prezentowany w Pawilonie Polski,
- udostępnienie pokojów spotkaniowych i salonu VIP do spotkań z partnerami.
Ponadto każdy z 12 polskich regionów biorących udział w Expo 2020 będzie realizował własny program gospodarczy. Zainteresowani udziałem przedsiębiorcy powinni się kontaktować z Zespołem EXPO 2020 Dubai lub odpowiednimi urzędami marszałkowskimi.
Podsumowanie
Rynek Zjednoczonych Emiratów Arabskich posiada wiele cech, które wpływają na jego atrakcyjność w oczach zagranicznych przedsiębiorstw. Proste i przejrzyste regulacje, niskie stawki podatkowe i otwartość na zagraniczny biznes tego kraju od lat przyciągają firmy z całego świata. Zjednoczone Emiraty mogą okazać się bardzo atrakcyjnym obszarem do ekspansji szczególnie dla polskich firm zajmujących się eksportem sprzętu elektronicznego, produkcją mebli i części do nich lub wyrobów przemysłu chemicznych.
Bardzo trafne uwagi. Warto jeszcze dodać, że wskazane jest aby skorzystać z odpowiedniego konsultingu kulturowego.